Erbij zijn

In het gewone leven van het kind werken. Dat wil zeggen tijdige en passende hulp bieden in de natuurlijke omgeving van het kind. Benieuwd hoe het ervoor staat met 'erbij zijn' in de regio Hart van Brabant? Lees hieronder mee.

Cliënten tevreden over jeugdhulp

Uit het cliëntervaringsonderzoek 2020 bleek dat de geïnterviewde cliënten tevreden waren over de ontvangen ondersteuning (gemiddelde score van 7,7). De toegekende hulp sloot bij een grote groep aan op de situatie en zorgvraag. Voor de cliënten was de klik met de zorgverlener heel erg belangrijk, de positieve weg in het traject werd ingeslagen en verder werden doelen (deels) behaald. De cliënten waren blij met de geboden hulp en de kansen die het hen of hun kind bood.

Opstart hulptraject vaak moeizaam

Een moeizame start van hulptrajecten, vaak gecombineerd met (lange) wachttijden heeft tot ontevredenheid bij cliënten geleid. Uit het cliëntervaringsonderzoek kwam naar voren dat het veel tijd koste voor cliënten om op de juiste plek te komen. Dit was zeker het geval bij een complexe hulpvraag of als er meerdere instanties betrokken waren. Bij wachttijden was duidelijke communicatie heel erg belangrijk. Wanneer er een realistisch verwachtingspatroon was, was de wachttijd makkelijker te overbruggen. Belangrijke aspecten bij deze communicatie waren een tijdsindicatie tot de zorg start, tussentijdse reminders om aan te geven dat het prioriteit had en om vertrouwen bij de ouders en cliënten te winnen. Ook een heldere uitleg van het proces en waarom daar een wachttijd bij hoort was belangrijk. Toch waren cliënten niet altijd negatief over de wachttijd. Een belangrijke factor hierbij was de communicatie. In de gevallen dat er van tevoren helder over de wachttijd was gecommuniceerd en er daarbij een realistisch verwachtingspatroon was geschetst, was de wachttijd makkelijker te overbruggen.

"Ik had een wachttijd van vijf maanden, maar dat was bij 1 van de 6 zorgaanbieders die überhaupt plek had op de wachtlijst."

Lange wachttijd kan voor wanhoop zorgen onder jongeren

Bij een meerderheid van de jongeren zorgde de lange wachttijd voor wanhoop. In een bijeenkomst van de jeugdwelzijnsraad gaven jongeren aan voor lange tijd te wachten en niet te weten hoelang en wat het plan daarna was. Die onduidelijkheid bleek heel erg vervelend. Een enkeling kreeg tijdens de wachttijd al wat begeleiding. Hierdoor kon diegene al nadenken over de toekomstige behandeling. De jongeren hadden een aantal tips voor de wachttijd, namelijk contact houden vanuit de organisatie (alvast een kennismaking), duidelijkheid bieden (zowel over wat de jongere kan verwachten als de duur van de wachttijd), steun uit de omgeving en afleiding bieden, wachttijd ombuigen naar voorbereidingstijd en terugkoppeling na doorverwijzing. Door de coronacrisis zijn de wachttijden alleen maar langer geworden.

Weg naar jeugdhulp voor cliënten niet altijd makkelijk

Uit het cliëntervaringsonderzoek kwam naar voren dat ouders in de regio Hart van Brabant wisselende ervaringen met de toegang hadden. Gemiddeld werd deze met een 6,4 beoordeeld. De meeste cliënten uit het cliëntervaringsonderzoek kwamen niet via de gemeente of het wijkteam bij jeugdhulp, maar via de huisarts, consultatiebureau of school. Ongeveer drie op de tien cliënten en ouders gaven een onvoldoende voor het gemak waarmee de hulp tot stand kwam in de regio. Dit kwam gedeeltelijk door onbekendheid met het zorglandschap. Ouders gingen zelf op zoek naar passende hulp en konden die niet altijd vinden. Ook werd de problematiek van hun kind niet altijd herkend en de hulpvraag niet erkend, waardoor zij in het voortraject bij meerdere instanties aanklopten en zich soms van het kastje naar de muur gestuurd voelden. Dit woog voor hen zwaar mee en bepaalde voor een groot deel de ervaringen in het vervolg van het traject.

Tijdig passende hulp niet waar te maken

De geïnterviewde professionals deelden hetzelfde standpunt over het bieden van tijdig passende hulp. Waar het ging om reguliere zorg was ‘tijdig passende hulp’ niet waar te maken. Wachttijden liepen op tot een jaar. Toegang medewerkers zagen te lange wachtlijsten bij aanvragen voor gespecialiseerde zorg

Prestatiedruk op scholieren

Prestatiedruk werd tijdens de interviews door alle professionals herkend (stress en druk bij jongeren, versterkt door de corona pandemie), maar werd door hen geduid als sociaal maatschappelijk verschijnsel. Uit de interviews kwam naar voren dat prestatiedruk niet alleen door scholen veroorzaakt werd, maar was ook een gevolg van hoge verwachtingen bij ouders en hun overtuiging dat met hard werken alles mogelijk is. Dit in combinatie met onvoldoende gedifferentieerd onderwijsaanbod, de onderwijsfinancieringsstructuur en algehele beeldvorming dat MBO beroepen minder gewaardeerd worden, zorgt voor oplopende druk voor scholieren.